Dạy trẻ cách giữ khoảng cách với người lạ và khi nào cần kêu cứu là một trong những kỹ năng bảo vệ bản thân vô cùng quan trọng trong quá trình phát triển của trẻ, giúp trẻ nhận thức được sự an toàn và biết cách phản ứng trong những tình huống nguy hiểm. Điều này không chỉ giúp trẻ bảo vệ bản thân mà còn phát triển khả năng tự lập và tự giác trong các tình huống xã hội.
Dưới đây là một số cách hiệu quả để dạy trẻ về việc giữ khoảng cách với người lạ và khi nào cần kêu cứu:
1. Giải thích về khái niệm "người lạ"
🧑⚖️ Giải thích đơn giản về người lạ:
-
Bạn có thể giải thích cho trẻ rằng "người lạ" là những người mà trẻ không quen biết, hoặc chưa gặp nhiều lần. Người lạ có thể là ai đó trẻ chưa từng gặp, hoặc người mà trẻ chỉ gặp một vài lần mà chưa có sự kết nối hay quen thuộc.
-
Hãy nói với trẻ rằng "Cô, chú hay bác, ông bà mà con đã gặp nhiều lần và biết rõ, không phải là người lạ."
🚶♂️ Đưa ra ví dụ cụ thể:
-
Bạn có thể đưa ra các tình huống ví dụ để trẻ hiểu rõ hơn. Ví dụ: “Khi chúng ta ra công viên, nếu có người lạ đến và hỏi con về đường đi hoặc bảo con đi với họ, con cần đứng ở gần mẹ và không đi theo họ.”
2. Dạy trẻ về việc giữ khoảng cách với người lạ
🚫 Nói rõ về việc không đi với người lạ:
-
Dạy trẻ rằng không được đi theo người lạ dù người đó có tỏ ra thân thiện hay hứa hẹn làm điều gì hấp dẫn (như cho đồ chơi, kẹo, hoặc đưa trẻ đi đâu đó). Bạn có thể nói: “Không ai có thể đưa con đi đâu mà không có sự đồng ý của mẹ hoặc ba, dù họ có nói gì đi nữa.”
👋 Khuyến khích trẻ nói "Không" và tránh xa người lạ:
-
Hướng dẫn trẻ cách nói "không" rõ ràng và mạnh mẽ nếu một người lạ cố gắng tiếp cận hoặc làm phiền mình. Ví dụ: “Nếu ai đó lại gần con và con không cảm thấy thoải mái, con có thể nói ‘Xin lỗi, tôi không muốn nói chuyện’ và đi ngay về phía người quen của con, như ba mẹ hoặc thầy cô.”
🏃♀️ Giữ khoảng cách an toàn:
-
Dạy trẻ giữ khoảng cách an toàn khi gặp người lạ, nhất là khi không có người lớn đi kèm. Nếu có thể, hãy dạy trẻ đứng cách xa người lạ một khoảng vừa đủ để cảm thấy an toàn. Bạn có thể nói: “Khi ai đó lại gần con, hãy luôn giữ khoảng cách và đi về phía người quen của con ngay lập tức.”
3. Hướng dẫn trẻ nhận diện và xử lý tình huống khi bị người lạ làm phiền
🚨 Cảnh báo về các dấu hiệu không an toàn:
-
Giải thích cho trẻ về các dấu hiệu cho thấy có thể gặp nguy hiểm, như khi người lạ yêu cầu con đi theo họ, bảo con làm điều gì đó không phù hợp, hoặc cố gắng giữ con ở lại khi con không muốn. “Nếu người lạ yêu cầu con làm một điều gì đó con cảm thấy không thoải mái, con phải tìm cách tránh xa họ ngay lập tức.”
👂 Dạy trẻ cách kêu cứu:
-
Dạy trẻ rằng khi cảm thấy không an toàn hoặc có người lạ đe dọa, cần phải kêu cứu và hô lớn để người khác nghe thấy. Ví dụ: “Nếu có ai đó cố gắng kéo con đi, con phải kêu thật to ‘Cứu tôi với!’ hoặc ‘Giúp tôi với!’ để mọi người có thể nghe thấy và giúp con.”
-
Khuyến khích trẻ kêu to và rõ ràng, không im lặng, vì việc kêu cứu có thể giúp trẻ thu hút sự chú ý của người khác và tìm được sự trợ giúp nhanh chóng.
💡 Dạy trẻ về nơi an toàn và nơi có người giúp đỡ:
-
Hướng dẫn trẻ những nơi an toàn khi ở ngoài trời, như các cửa hàng, công viên, hoặc những nơi có người lớn đáng tin cậy như cảnh sát, bảo vệ. Bạn có thể nói: “Nếu con thấy không an toàn, con có thể chạy vào cửa hàng hoặc đến gặp cô bán hàng, cô ấy sẽ giúp con.”
4. Học cách xác định những người đáng tin cậy
👨👩👧 Giới thiệu người đáng tin cậy:
-
Giải thích cho trẻ về những người đáng tin cậy như ba mẹ, thầy cô, bác sĩ, hoặc hàng xóm mà trẻ đã quen thuộc. Bạn có thể nói: “Nếu con bị lạc, con có thể tìm đến cô giáo hoặc ba mẹ của bạn ở trường. Họ là những người đáng tin cậy.”
🚔 Dạy trẻ về cảnh sát và người lớn đáng tin cậy:
-
Hướng dẫn trẻ nhận diện những người có thể giúp đỡ trong tình huống nguy hiểm, như cảnh sát hoặc nhân viên bảo vệ. “Nếu con gặp phải người lạ mà con cảm thấy sợ hãi, con có thể tìm cảnh sát hoặc người mặc đồng phục bảo vệ để nhờ giúp đỡ.”
5. Tạo cơ hội thực hành và luyện tập
🎭 Tạo tình huống giả để trẻ thực hành:
-
Để giúp trẻ có thể ứng phó với tình huống thực tế, bạn có thể tạo ra các tình huống giả lập để trẻ thực hành. Ví dụ, bạn có thể giả vờ là một người lạ và xem trẻ phản ứng như thế nào khi bạn tiến đến gần và yêu cầu trẻ đi theo. Hãy để trẻ thực hành nói “Không” và tìm cách tránh xa bạn.
-
Bạn cũng có thể luyện tập việc kêu cứu trong tình huống giả định để trẻ cảm thấy tự tin hơn khi gặp tình huống thật.
👨👩👧 Thực hành thường xuyên:
6. Khen ngợi và động viên trẻ khi thực hành đúng